| ნავიგაცია |
|
|  |
| რეკლამა |
|
| |
|
|
ალფონს გაბრიელ კაპონე მეტსახელად “დადაღული სახე”
|
|
| |
ალფონს გაბრიელ კაპონე ან ალ კაპონე (იტალ. Alfonso Capone; მეტსახელად “დადაღული სახე”; დ. 17 იანვარი, 1899 — გ. 25 იანვარი, 1947) — განთქმული ამერიკელი განგსტერი, რომელიც ჩიკაგოს ტერიტორიას აკონტროლებდა 1920-30-იან წლებში. ავეჯის ბიზნესის საფარით დაკავებული იყო ბუტლეგერობით, სათამაშო ბიზნესითა და სუტენერობით. დროთა განმავლობაში აშშ-ის ორგანიზებულ დამნაშავეთა (იტალიურ მაფიაში) ერთ-ერთი ყველაზე გავლენიანი წარმომადგენელი გახდა.
ნეაპოლელი ალ კაპონე ნიუ-იორკში მშობლებთან ერთად ჩამოვიდა, და ბრუკლინში დასახლდა, სანამ ჩიკაგოში გადავიდოდა. კაპონე 1931 წელს დაიჭირეს გადასახადებისგან თავის არიდებისა და მისი ბიზნესის ნამდვილი შემოსავლების დამალვის გამო.
კაპონეს მამა იყო დალაქი გაბრიელ კაპონე, რომელიც თავის ცოლთან, ტერეზასთან და 2 ვაჟთან, ვინჩენცოსთან (ჯეიმსი) და რაფაელესთან (რალფი) ერთად გადმობარგდა ნიუ იორკში. მალევე დაებადათ მესამე ვაჟი – სალვატორე (ფრენკი). ჩამოსვლისას კაპონეს ოჯახი კუნძულს ელისიდან უყურებდა თავისუფლების ქანდაკებას, რომლის გვერდითაც იყო მოწყობილი მთავარი ცენტრი ემიგრანტების მიღებისა.
ღარიბ იტალიელებს სწამდათ, რომ ამერიკა მათი ცხოვრების გაუმჯობესაბას უზრუნველყოფდა. 1880-იან წლებში 12 ათასი იტალიელი გადმობარგდა ამერიკაში, 1890-იანებში დაახლოებით 5 ათასი ემიგრანტი ჩადიოდა ამერიკაში იტალიიდან. XX საუკუნის დასაწყისში ეს რიცხვი ძალიან გაიზარდა: 1900 – 100 ათასი იტალიელი, 1903 – 230 ათასი იტალიელი, 1907 – 286 ათასი იტალიელი ემიგრანტი.
იტალიელების სოციალური მდგომარეობა ჩამოუვარდებოდა სხვა ქვეყნის წარმომადგენელთა სოციალურ მდგომარეობას. იტალიელი კაცები ძირითადად ფიზიკურ სამუშაოს ასრულებდნენ.
ამერიკაში საემიგრაციო ცენტრი არსებობდა 1882 წლიდან 1943 წლამდე. მასში 20 მილიონზე მეტმა ადამიანმა გაიარა რეგისტრაცია.
1899 წლის 17 იანვარს დაიბადა ალფონსო კაპონე.
1904 წელს ალფონსო შევიდა ადამს სტრიტზე მდებარე #7 სკოლაში.
10 წლიდან კაპონე ქუჩურ ცხოვრებას იწყებს. ხშირად ჩხუბობს და მცირე ბანდიტობას აწვება, ძარცვავს მცირე მოვაჭრეებს და პატარა მაღაზიებს თანატოლ ბანდიტებთან ერთად.
ჩამოთვლილის გარდა ალ კაპონეს კიდევ სამი ძმა ყავდა – ერმინიო (ჯონი), უმბერტო (ალბერტი) და ამადეო (მეტიუ). ასევე ყავდა 2 და – როზა და მაფალდა. ძმებიდან ყველა ბანდიტობდა უფროსის, ჯეიმსის გარდა. ის 16 წლის ასაკში ოჯახიდან წავიდა და მუშაობა ცირკში დაიწყო, რომელიც ხშირად გასტროლირებდა. ის თავის იტალიელობას მალავდა და თავს ასაღებდა ხან მექსიკელად, ხან – ინდიელად. ამის შემდეგ ჯეიმსი ჯარში წავიდა, მოიხადა ჯარი, შეიცვალა სახელი (გახდა რიჩარდ ჯოზეფ ჰარტი) და პოლიციელობას მიჰყო ხელი, თავისი ძმების შესახებ კი არავის ეუბნებოდა.
კაპონე თავიდან კარგად სწავლობდა, მაგრამ როდესაც ის გადაიყვანეს სახელმწიფო სკოლა #133-ში, მან სწავლას დაანება თავი. 14 წლის ასაკში ის გამოაგდეს ამ სკოლიდან. მან დაარტყა მასწავლებელს, მერე კი სკოლის დირექტორს ეჩხუბა, რომელიც მხარში ამოუდგა იმ მასწავლებელს.
რაღაც პერიოდი კაპონე მუშაობდა, მერე კი საბილიარდოში სიარულს მოუხშირა. იქ იკრიბებოდნენ იმ დროის დიდი განგსტერები. მალე უდიდესი განგსტერი ჯონი ტორიო კაპონეს ბოსი გახდა. ჯონი იმ დროის ნიუ იორკის უდიდესი განგსტერი იყო და ის განაგებდა განგსტერულ ბანდას სახელად “ხუთი ლულა”. მალე კაპონე და ტორიო დაახლოვდნენ. 15-დან 18 წლამდე ის ტორიოს მითითებებს ასრულებდა, აკვირდებიდა იმას, თუ რამდენი ფულის დახარჯვა შეეძლოთ ადამიანებს ალკოჰოლზე, ქალებსა და აზარტულ თამაშებზე. ამავე დროს აგრძელებდა მუშაობას ქარხანაში.
1917 წელს კაპონე წავიდა ირლანდიურ გეტოში და მუშაობა დაიწყო ბარმენად და “ვიშიბალად” სასტუმრო “ჰარვარდ ინში”. ეს სასტუმრო იმ დროის ერთ-ერთ უდიდეს მაფიოზს, ფრენკ იეილს ეკუთვნოდა. ამიტომაც ეს კაპონესთვის შანსი იყო მიეღწია “პროფესიული” ამაღლებისთვის განგსტერულ სფეროში.
ალ კაპონე იეილს დაუძმაკაცდა, რომელიც ალფონსოზე 14 წლით უფროსი იყო. ერთ დღეს კაპონემ კომპლიმენტი უთხრა ერთ ლედის, რომელიც აღმოჩნდა ერთი მაფიოზის, ფრენკ გალუჩოს ცოლი (სხვა ვერსიით იმ კაცის და იყო). გალუჩომ დაარტყა კაპონონეს, მერე კი წამომდგარ კაპონეს სამჯერ დაარტყა სახეში და კისერში დანა და გაუჩინარდა თავის დასთან ერთად… კაპონეს შრამები დარჩა და მას მეტსახელი მოუძებნეს – “სკარფეისი” – შრამიანი სახე.
კაპონემ მწარე გაკვეთილი მიიღო. მან ვარჯიში დაიწყო და კარგად ისწავლა დანის ხმარება და სროლა. ამავე დროს მან პირველად მოკლდა ადამიანი. იეილის ბრძანებით მოკლა იეილის მევალე ტონი პეროტა, რომელიც ვალს არ უბრუნებდა. მკვლელობა წარმატებით შეასრულა კაპონემ – პოლიცია ვერაფერს მიხვდა.
1918 წელს ალფონსომ გაიცნო ირლანდიელი გოგო მეი კოფლინი ერთ-ერთ კლუბში. მალე მათ ბიჭი შეეძინათ – ალბერტ ფრენსის კაპონე, რომლის ნათლია გახდა თვით ჯონი ტორიო. ბავშვი ჯანმრთელობით არ გამოირჩეოდა. კაპონეს 15 წლიდან სიფილისი ქონდა აკიდებული და ამან იმოქმედა არა მარტო კაპონეზე, არამედ ოჯახის ყველა წევრზე.
რაც შეეხება ჯონი ტორიოს, ის კაპონეს “მამა” და “პირველი მასწავლებელი” იყო. 10-იან წლებში ის ერთ-ერთი უსერიოზულესი მაფიოზი იყო მთელი ამერიკის მასშტაბით. მასთან ურთიერთობა კაპონემ ბავშვობიდან დაიწყო და მომავალში მისი პირველი ხელი გახდა. ის ბევრს სწავლობდა ტორიოსგან. ტორიოს მსგავსად კაპონესაც ძალიან უყვარდა თავისი ოჯახი და მზურნველი იყო, ბანდიტურ საქმეებში კი პრინციპულობით და სისასტიკით გამოირჩეოდა.
ალფონსომ და მეიმ ქორწილი 1928 წლის 30 დეკემბერს გადაიხადეს. რაღაც პერიოდი კაპონე აღარ განგსტერობდა – სამშენებლო კომპანიაში დაიწყო მუშაობა ოფისში. ეს ალბათ ცოლის გავლენით მოხდა. ყველაფერი კარგად მიდიოდა, მაგრამ 1920 წლის 14 ნოემბერს მან ცუდი ამბავი გაიგო – გარდაიცვალა გულის შეტევით მამამისი გაბრიელ კაპონე 45 წლის ასაკში. ამის შემდეგ კაპონე ძველ ხელობას დაუბრუნდა. არავინ იცის, რატომ დაუბრუნდა წარმატებული ბუღალტერი კრიმინალურ ცხოვრებას, მაგრამ ფაქტია – 22 წლის კაპონე დაუბრუნდა ტორიოს. 1921 წლის იანვარში კაპონემ დატოვა კანტორა. უფროსმა მას 500 დოლარი ასესხა. მალევე კაპონემ დაუბრუნდა მას ეს ფული და მერე მთელი ცხოვრების მანძილზე დიდი პატივისცემით იხსენებდა ამ პიროვნებას.
ტორიო ამ დროს გადმოვიდა ჩიკაგოში და შეუერთდა თავის ნათესავ ჯეიმს კოლოსიმოს, რომელიც ძალიან გავლენიანი ბანდიტი იყო. მას მოფერებით “დიდ ჯიმს” ეძახდნენ. მაგრამ 1920 წლის 11 მაისს იეილმა კოლოსიმო თავისავე კაბინეტში მოკლა. მისი დაჭერა ვერ მოახერხა პოლიციამ, რადგან ერთადერთი მოწმე თავის სიცოცხლეს გაუფრთხილდა და დადუმდა. ტორიო ჩიკაგოს ახალი “მმართველი” გახდა. მას ჭირდებოდა მარჯვენა ხელი და ასეთი ვინ იქნებოდა, თუ არა კაპონეი! იმ დროს ყველაზე დიდ შემოსავალს განგსტერებისთვის წარმოადგენდა სათამაშო ბიზნესი და პროტიტუცია. “მშრალი კანონის” შემოღებამ მათზე დადებითად იმოქმედა. ტორიოს შემოქონდა არალეგალური ალკოჰოლი და “პადვალში” პატარა ქარხანაც გააკეთა, სადაც არალეგალური სპირტიანი სასმელი მზადდებოდა.
მალე ტორიომ დააწინაურა კაპონე და ჩააბარა დაწესებულება “ოთხი ორიანი”, რომლის პირველ სართულზე განლაგებული იყო ბარი, მეორეზე ტოტალიზატორი, მესამეზე კაზინო, მეოთხეზე კი ბორდელი. ასე გადაიქცა გეტოში გაზრდილი იტალიელი ბავშვი ბიზნესმენად, რომლის შემოსავალი ასეულობით ათასი დოლარი იყო. კაპონეს ფულის ხარჯზე პატიოსანი მოქალაქის იმიჯი ქონდა შექმნილი და მხოლოდ ერთხელ შეექმნა იმ პერიოდში პრობლემა პოლიციასთან, როდესაც მთვრალი შეასკდა ტაქსისტს და იარაღით მუქარა დაუწყო. მაგრამ მისი გათავისუფლება არ გახდა პრობლემა. მაშინდელი პოლიცია სრულიად კორუმპირებული იყო. მალე მან ჩიკაგოში გადმოიყვანა საცხოვრებლად თავისი ცოლ-შვილი და ნათესავები. შემდეგ კი ვილა იყიდა საუტ პრეიერი ავენიუზე.
20-იან წლებში ჩიკაგოელი ჩინოვნიკების უმეტესობა მოსყიდული იყო განგსტერების მიერ. მათგან ყველაზე ცნობილი იყო ჩიკაგოს მერი უილიამ ჰეილ ტომპსონი. იმ დროს მკვლელობები ყოველდღიურ მოვლენად იქცა. პოლიცია ამაში არ ერეოდა, მაშინაც კი, როდესაც მშვიდობიანი მოსახლეობა ზარალდებოდა. მაგრამ ხალხმა მიაღწია თავისას და ქალაქს ახალი მერი გამოუჩნდა – უილიამ დევერი, რომელიც ძალიან სერიოზული პირვევნება იყო, მაგრამ მანამც ვერაფერი მოუხერხა მაფიოზების თარეშს.
ტორიომ მაინც გადაწყვიტა ციცეროში გადაბარგება. ეს პატარა ქალაქი 40 ათას ადამიანს იტევდა. იქ მთავარი წარმოებული პროდუქრი ტელეფონის აპარატები იყო. მოსახლეობის ოთხ მეხუთედს ჩეხი ემიგრანტები წარმოადგენდნენ, რომლებსაც ეზიზღებოდათ “მშრალი კანონი” და უყვარდათ ლუდი.
1923 წელს ტორიომ ამ პატარა ქალაქში ბორდელი გახსნა. მოაგვარა ყველაფერი იქაურ მაფიასთან და პოლიციასთან, მერე კი იტალიაში გაემგზავრა საქმეებზე. იქაური ბიზნესი კი კაპონეს ჩააბარა. ამის გარდა, მან “დასვენება” გადაწყვიტა და ყველაფერი კაპონეს მმართველობაში მოექცა, მაგრამ ყველაფერს “ზემოდან” მაინც ტორიო განაგებდა. კაპონე საქმეს შეუდგა. სასტუმრო “ენტონში” თავისი რეზიდენციაც მოაწყო. მისი ერთ-ერთი კლუბი იყო “კოტონ კლაბი”, რომელსაც ნიუ იორკში არსებულ ანალოგიური სახელის კლუბთან არანაირი კავშირი არ ქონდა.
კაპონეს ბანდაში ყველაზე თავაზიანი ალფონსოს ძმა ფრენკი იყო. ის ყველაზე მოწესრიგებულიც იყო. ის განაგებდა მოლაპარაკებებს ქალაქის ადმინისტრაციასთან. ფრენკი ჩინოვნიკებს ნებისმიერ არჩევნებში მათ უპირობო გამარჯვებას უზრუნველყოფთა, სანაცვლოდ კი ისინი არ უნდა ჩარეულიყვნენ ბანდის საქმეებში. ამ პერიოდში კაპონეს სხვა ძმამ რალფმა გახსნა მეზობელ ქალაქ ფორესტ ჰილზსში ახალი ბორდელი. ამავე ქალაქში კაპონეს ბანდას ქონდა იარაღის საწყობი და ბანდიტების თავშესაფარი. ვერავინ ბედავდა წინააღმდეგობის გაწევას ძმების მიმართ. მაგრამ ერთმა ჟურნალისტმა, რობერტ სენტ ჯონმა სკანდალური სტატიები გამოაქვეყნა ძმებზე. კაპონე კი ვერც წარმოიდგენდა, რომ ამ სტატიების გამო მას პირადი უბედურება ელოდა.
არჩევნების წინ გაზეთი “ციცერო ტრიბუნი” ბევრ სკანდალურ სტატიას აქვეყნებდა ძმების შესახებ. იმისთვის, რომ ხალხს დამოუკიდებლად შესძლებოდათ ხმის მიცემა, პოლიციამ 70 პოლიციელი გამოყო ამისთვის. არჩევნების დროს მათ ერთ-ერთ გამვლელში ფრენკ კაპონე ამოიცნეს და იქვე გამოასლმეს სიცოცხლეს. ალ კაპონე გაბრაზდა და ძალიან გასასტიკდა! ის აღარავის ინდობდა და წვრილმანის გამოც კლავდა თავის მოწინააღმდეგეს. მაგალითად, 1924 წლის 8 მაისს ჯო ჰოვარდმა კაპონეს “სუტინიორი” უწოდა, კაპონე გაბრაზდა და ხალხმრავლობაში მოკლა ის. ამ მკვლელობას უამრავი მოწმე ყავდა, მაგრამ არც ერთმა მათგანმა არ ისურვა პოლიციასთან თანამშრომლობა. ჯოზეფ კლენჰის სახით მერის პოსტზე კაპონეს თავისი კანდიდატი ყავდა. მან გაზეთი “ციცერო ტრიბუნი” შეიძინა და ქალაქიც მისმა კაცმა ჩაიბარა. 1920 წლის ივნისში რესპუბლიკური პასრტიის უდიდესი ყრილობა შედგა. კაპონეს მიერ ნაყიდი ციცეროს მერი ჯოზეფ კლენჰი და ჩიკაგოს მერი უილიამ ტომპსონი სწორედ ამ პარტიის წევრები იყვნენ.
“მწვანე წისქვილი” არის ჩიკაგოს უძველესი ჯაზ ბარი, რომელიც 1907 წელს გაიხსნა. “მშრალი კანონის” დროს, როდესაც არალეგალური ალკოჰოლით ვაჭრობა პრობლემას არ წარმოადგენდა, მისი მფლობელი ალ კაპონე გახდა. ამბობენ, რომ როდესაც ბოსი შედიოდა ბარში, მუსიკოსები წყვეტნენ სხვა მელოდიების დაკვრას და იწყებდნენ კაპონეს საყვარელი კომპოზიციის, “ცისფერი რაპსოდიის” (ჯორჯ გერშვინი) დაკვრას. ამ კლუბში ბევრი ცნობილი მუსიკოსი უკრავდა. ის ახლაც ფუნქციონირებს და იქ ინტერიერიც უცვლელია.
მკვლელობა კაპონესთვის პრობლემის გადაჭრის ყველაზე ლოგიკური გამოსავალი იყო. ის მკველობას ერთ ჩვეულებრივ სტრატეგიულ ნაბიჯად მიიჩნევდა. პირველი მკვლელობა კაპონემ 18 წლის ასაკში ჩაიდინა. მისი მსხვერპლი გახდა აზიელი, რომელსაც ან იეილის ვალი ქონდა, ან – იეილისთვის წილის მიცემა არ უნდოდა, რომელიც შემოსდიოდა პატრა რესტორნიდან. ჩიკაგოში კაპონემ მოკლა მცირე მძარცვავი ჯო ჰოვარდი, რომელმაც ალფონსოსთვის შეურაცხყოფის მიყენება გაბედა. მოგვიანებით კაპონეს ხელებს შეეწირა ერთ-ერთი ირლანდიური ბანდის ლიდერი დაიონ ობენიონი, რომელიც ტორიოს მოტყუებას ცდილობდა. მალევე კაპონემ მოკლა კიდევ ერთი ირლანდიელი – რიჩარდ ლონერგანი, რომელმაც ბრძოლა დაიწყო იეილის წინააღმდეგ რაღაც ტერიტორიის გამო. 1926 წელს ერთ-ერთი ურთიერთსროლის დროს კაპონემ შემთხვევით მოკლა თავისი მეგობარი პროკურორი მაკ სუიგინი. ძალიან მალე კაპონეს შემოაკვდა ობენიონის მოწაფე ერლ ვეისი, რომელმაც თავდასხმა განახორციელა ტორიოს წინააღმდეგ. 1928 წელს კაპონემ საიქიოში გაისტუმრა თავისი ყოფილი ბოსი იეილიც, რომელიც ალფონსოს არალეგალურ ალკოჰოლს პარავდა. “განგსტერულ ომებში” დაიღუპნენ კაპონეს თანამოაზრეები – ტონი ლომბარდო და პასკუალინო ლოლორდო. კაპონემ შური იძია – “წმინდა ვალენტინის სისხლიანი დღე” მოაწყო. კაპონეს ორგაზნიზაცია ყველაფერს ანადგურებდა, რაც მის წინააღმდეგ იყო. სწორედ ამ წლებში შეარქვეს მას “ჩიკაგოს მეფე”. მის სინდისზე 700-მდე მკვლელობა იყო. აქედან დაახლოებით 400 კაპონეს პირდაპირი ბრძანებით განხორციელდა, დაახლოებით 40 ადამიანი კი თავისი ხელით გაანადგურა.
კაპონეს ზოგიერთი ცნობილი მკვლელობა
1917 – ტონი პეროტას მკვლელობა.
1924 წლის 8 მაისი – ჯო ჰოვარდის მკვლელობა.
1924 წლის 10 ნოემბერი – დაიონ ობენიონის მკვლელობა.
1925 წლის 25 დეკემბერი – რიჩარდ ლონერგანის მკვლელობა.
1926 წლის 11 ოქტომბერი – ერლ ვეისის მკვლელობა.
1928 წლის 1 ივლისი – ფრენკი იეილის მკვლელობა.
1929 წლის 14 თებერვალი – “წმინდა ვალენტინის სისხლიანი დღე”.
1930 წლის 9 ივნისი – ჯეიკ ლინგლის მკვლელობა.
არ იცი თამაშის გადმოწერა?? ისწავლე აქ!!
|
|
|
| |
ავტორი: assassin13 | ნანახია: 4 186 | კომენტარი: 17
|
|
|
|
| |
ინფორმაცია |
|
| |
ჯგუფ სტუმარი-ის წევრებს არ აქვთ კომენტარის დატოვების უფლება.
|
|
|
| |
|
|
| |
|
| ავტორიზაცია |
|
|
| რეკლამა |
|
| |
| გამოკითხვა |
|
| |
| გულშემატკივრები |
|
| |
| მთვლელები |
|
| |
| მეგობრები |
|
| |
|
მთავარი გვერდი
